سازها در آهنگ بی کلام

همان طور که از اسمش پیداست ، در این سبک از موسیقی خواننده ای وجود ندارد و آهنگسازان می توانند از این سبک در بقیه سبک های دیگر موسیقی مانند پاپ ، راک ، هیپ هاپ و… استفاده کنند.

در این سبک موسیقی (آهنگ بی کلام) از ساز های گوناگونی استفاده می شود که در ادامه مطلب به معرفی سازها در آهنگ بی کلام پرداخته ایم.

 

آهنگ بی کلام با پیانو

پیانو (Piano)  یکی از سازها در آهنگ بی کلام است و همچنین پیانو نام محبوب‌ترین و در عین حال پرطرفدارترین ساز موسیقی می باشد. اغلب بزرگان موسیقی، این ساز را مادر همه سازها می نامند.این ساز اولین بار توسط بارتولومئو کریستافوری (Bartolomeo Cristofori) آهنگساز ایتالیایی در اوایل قرن 18 و در دهه 20 میلادی تولید شد.

نام این ساز در ابتدا پیانوفورته (که از دو کلمه پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی صدای بلند تشکیل شده است) بود. از دیگر دلایلی که این ساز را مادر همه سازها می نامند، بیشتر بودن مقدار اکتاوهای آن به نسبت تمامی سازهای دیگر است. پیانوهای آکوستیک معمول و رایج امروزی 7 اکتاو دارند. از همین رو می توان از زیرترین صداها تا بم ترین صداها را با این ساز تولید کرد.

پیانو به یکی از مهمترین آلات موسیقی قرون اخیر تبدیل شده است. نقش پر رنگی که این ساز در تولید موسیقی های امروزی به ویژه آهنگ بی کلام دارد باعث شده است تا به خودی خود یک سبک منحصر به فرد با عنوان موسیقی پیانو به نام این ساز ایجاد شود.می توان گفت ریچارد کلایدرمن (Richard Clayderman) یکی از معروف‌ترین و قدرتمندترین پیانیست های مدرن امروزی و از متبهرترین آهنگسازان موسیقی بی کلام می باشد.

آهنگ بی کلام با ویولن

ویولن (Violin) یکی از سازها در آهنگ بی کلام است و  یک ساز زهی آرشه‌ای است که در بین تمامی سازهای هم‌خانواده خود از محبوبیت و کارایی بسیار بیشتری برخوردار است. درواقع می‌توان گفت که ویولن سردمدار تمامی سازهای زهی آرشه‌ای است.ساز ویولن امروزی برای اولین بار در قرن 16 میلادی در اروپای مرکزی ترویج پیدا کرد.

جنس بدنه ویولن‌های قدیمی همواره از چوب درخت افرا ، درخت بلسان بنفش (Rosewood) و چوب آبنوس بوده است. اما برخی از ویولن‌های امروزی با ترکیب برخی مواد فشرده دیگر تهیه می‌شوند. ویولن دارای 4 تار است و نحوه نواختن آن به کمک کشیدن آرشه (کمانه) که از جنس موی دم اسب است می‌باشد.

مشاهیر بزرگی همچون آنتونیو ویوالدی (Antonio Vivaldi) ، موتزارت (Mozart) ، ژوهان سباستین باخ (Johann Sebastian Bach) از جمله اساطیر و نوازندگان ویولن بودند. در ایران نیز نوازندگان سرشناسی همچون پرویز یاحقی در نوازندگی این ساز شهرت زیادی داشتند.

آقای گاسپارو دا سالو (Gasparo da Salò) ایتالیایی را از مخترعین اول ویولن‌های امروزی می‌دانند. این نوازنده بزرگ همچنین نمونه‌های اولیه دیگر اعضای خانواده ویولن مثل ویولا آلتو، ویول، ویولون سل و کنترباس را نیز اختراع کرد. اما در قرن هفدهم، آنتونیو استرادیواری (Antonio Stradivari) یک سازنده ساز دیگر ایتالیایی اقدام به تولید انبوه ساز ویولن کرد.

 

آهنگ بی کلام با  گیتار

ساز گیتار (Guitar) سازی از دسته سازهای زهی است که با ارتعاش سیم‌های آن صداهای زیر و بم تولید می‌شوند. معمولاً به این گونه سازها عنوان زه‌صدا یا کوردوفون داده می‌شود. هرچند که اسناد و مدارک دقیقی از تاریخچه و ریشه اصالت ساز گیتار در دسترس نیست، اما چیزی که ثابت شده این است که این آلت موسیقی یک ساز الگوبرداری شده از ساز سنتی عود و ساز لوت است.

طبق این شواهد، در قرن 12 میلادی اروپائیان با مهاجرت به کشورهای خورمیانه و انتقال سازهای خانواده لوت و عود به اروپا، منجر به اختراع ساز گیتار امروزی شدند. به همین دلیل است که این ساز را از نوادگان ساز عود می‌دانند.

گیتار دارای 6 سیم (تار) بوده و جنس بدنه اصلی آن همواره از جنس چوب است. محفظه داخلی این ساز که با حفره‌ای دایره مانند به بیرون راه دارد، فضایی کاملاً تو خالی بوده و به منظور تقویت صدای تولید شده توسط تارها ایجاد شده است. امکان نواختن این ساز هم با مضراب و هم با انگشتان دست وجود دارد.

این ساز که امروزه جزو محبوب‌ترین سازهای دنیا است، بیش از 8 مدل مختلف از جمله کلاسیک، آکوستیک، فلامنکو، بیس، الکتریک، الکتروآکوستیک، رزونانسی و لید دارد.

از هنرمندان برجسته در نوازندگی ساز گیتار می‌توان به فرانسیس گویا (Francis Goya) ، کلود سیاری (Claude Ciari) و همچنین موزیسین‌های ایرانی مثل شادمهر عقیلی اشاره کرد.

آهنگ بی کلام با سنتور

ساز سنتور (Santur) یکی از سازها در آهنگ بی کلام است و همچنین  عنوان یک ساز زهی کوبه‌ای است. این ساز یکی دیگر از سازهای ملی ایرانی به شمار می‌رود. این ساز که از قضا از قدیمی‌ترین سازهای ایران و جهان به حساب می‌آید یکی از نمادهای هنر ملی ایران است. نتایج تحقیقات باستانی نشان می‌دهد که قدمت تاریخی این ساز به دوران آشوریان و ساسانیان باز می‌گردد.

نوع رایج ساز سنتور به شکل یک جعبه ذوزنقه ای است و جنس اصلی بدنه آن از چوب گردو است. دو صفحه رویی و زیرین که بین آنها فاصله ای برای جریان هوا تعبیه شده است در ساخت این ساز به کار برده می‌شود. روی صفحه بالایی سیم‌های اصلی سنتور قرار می‌گیرند. رایج‌ترین نوع این ساز، نوع 9 خرکی آن است که در مجموع 72 سیم دارد.

انواع دیگر این ساز نیز وجود داشتند که از نوع 10،11 و حتی 12 خرکی بودند. این خرک‌ها در دو طرف ساز و به تعداد یکسان تعبیه می‌شوند تا سیم‌ها از هر دو طرف به صورت مستحکم متصل شوند. برای نواختن سنتور از نوعی مضراب بلند و چوبی استفاده می‌شود. نواختن صحیح این ساز، به دو عدد از این مضراب‌ها که قسمت انتهایی آنها با نمدهایی نرم پوشانده شده است نیاز دارد. معمولاً با یکی از این مضراب‌ها نُت‌های پایه و با مضراب دیگر، ملودی آهنگ‌ها نواخته می‌شوند.

موسیقی بی کلام سنتور یکی از نمادهای اصلی فرهنگ و موسیقی ایرانی است. استاد فرامرز پایور و منوچهر صادقی از اساتید به نام این ساز به شمار می‌روند.

آهنگ بی کلام با فلوت

فلوت (Flute) یکی از سازها در آهنگ بی کلام است و سازی بادی چوبی، بدون زبانه و بدون قُمیش است. صدای تولید شده توسط این ساز به واسطه برخورد هوای دمیده شده با لبه ورودی آن که اصطلاحاً آن را تیغه‌ی هوایی می‌نامند است.

باستان شناسان و اسناد تاریخی می‌گویند که این ساز احتمالاً جزو اولین سازهای ساخته شده در میان تمامی سازها است. قدمت تاریخی این ساز به بیش از 50 هزار سال می‌رسد! نسل‌های اولیه این ساز تا اواخر قرن بیستم تماماً از جنس چوب بوده اند. اما نسل‌های جدید این ساز که با عنوان فلوت غربی شناخته می‌شوند، فلزی و بعضاً از جنس طلا هستند.

این ساز انواع گوناگونی از جمله آلتو، پیکولو، باس، ابوا، فاگوت و حتی کلارینت داشته و در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی شده است. اولین مدل شناخته شده و مورد بررسی قرار گرفته این ساز عمری بالغ بر 12 هزار سال دارد و ریشه و اصالت اصلی آن به امپراطوری چین باستان مربوط می‌شود.آهنگ بی کلام فلوت از دسته موسیقی‌های تأثیرگذار آسیای شرقی به ویژه برای مراسم سنتی چین و ژاپن است.

جیمز گالوی ایرلندی (James Galway) که به خاطر شهرت و تبهر زیاد به او لقب مردی با فلوت طلایی داده اند، و همچنین امانوئل پائود سوئیسی (Emmanuel Pahud) از مشاهیر معروف ساز فلوت دنیای موسیقی هستند.

آهنگ بی کلام با ساکسوفون

ساکسوفون (Saxophone) عنوان یک ساز بادی از جنس آلیاژ برنج است که از لحاظ عملکرد و ساختار، شباهت خیلی زیادی به ساز کلارینت دارد. سازنده این ساز آقای آدولف ساکس می‌باشد به همین خاطر نام نهایی ساز به نام این مخترع ثبت شده است وساکسوفون در سال 1846 در کشور بلژیک اختراع شد. مکانیزم تولید صدا در این ساز تقریباً مشابه سازهای بادی دیگر مثل ترومپت است. این ساز در انواع گوناگونی با طیف دامنه صدایی مختلف تولید می‌شود.

این ساز مثل اغلب سازهای بادی برنجی دیگر، دارای یک لوله ابتدایی و یک لوله انتهایی است. تفاوت عمده ساکسیفون با سازهای مشابه در پیچ و تاپ زیادی است که در میانه لوله وجود دارد. موسیقی بی کلام ساکسوفون یکی از پرکاربردترین آهنگ‌های سبک حماسی است. معمولاً برای بزرگداشت سربازان و فرماندهان جنگ، سرودها و آهنگ‌هایی که با این ساز ساخته می‌شوند پخش می‌شود. البته کاربرد این ساز به اینجا ختم نمی‌شود.

ساکسیفون نقش مهمی در نسل جدید آهنگ‌های جاز و ارکسترال غربی پیدا کرده است. از جمله آهنگسازان معروف ساز ساکسوفون می‌توان به آقای کنی جی (Kenny G) و آقای جان کولترین (John Coltrane) اشاره کرد.